Soms betrap ik mezelf op m’n fascinatie voor verandering en observeer ik tegelijkertijd m’n eigen ingesleten patronen die verandering tegen houden. Soms geloof ik al in mogelijkheden nog voordat ze zichtbaar zijn om er een pad naartoe te kunnen bewandelen. En vaak zie ik mensen intens verlangen naar verandering, maar zichzelf (on)bewust saboteren en vastlopen. Waarom is verandering zo moeilijk? En hoe verhoudt zich dit tot visionaire marketing?
Als ik het aan onze vriend Chad vraag is verandering moeilijk vanwege een aantal dingen:
- We willen lekker in onze comfortzone blijven
- We zijn bang voor het onbekende
- We willen de controle niet verliezen en zijn bang voor sociale druk
- Verandering kan botsen met ons zelfbeeld en identiteit
En als verandering jouw identiteit uitdaagt kan dat zorgen voor interne weerstand.
Zelfbeeld
Die laatste observatie van Chad vind ik een mooie. Als verandering botst met ons zelfbeeld kan dat leiden tot een identiteitscrisis die tot weerstand tegen verandering leidt. We weigeren te veranderen omdat we als excuus gebruiken dat we dan niet meer trouw zijn aan onszelf. Maar vaak komt dat voort uit een onjuist zelfbeeld. Een zelfbeeld dat een illusie in stand houdt over wie jij bent en wat er bij die identiteit van jezelf hoort.
Je zou kunnen zeggen dat we continu op zoek zijn naar onze ware zelf, maar heel vaak voor de gek gehouden worden door iemand waarvan we denken dat die onszelf is.
Zelf ben ik tegenwoordig best een gewoontedier geworden als het gaat om werkritme. Toen ik jonger was moest ik daar niets van hebben en zette ik me daar juist vanaf. Misschien dat een on-conventioneel leven als broodpokeraar me daarom wel trok: het stond van de buitenkant bekeken haaks op het beeld van een conventionele baan met een conventioneel ritme. Maar ook dat bleek een illusie: want om winstgevend te kunnen pokeren moest je juistritmes inbouwen op verschillende niveau’s: er was een tijd van spelen, een tijd van analyseren, een tijd van studeren en een tijd van ontspannen.
Ook heb ik mensen gezien die hun volledige identiteit ontleenden aan het zijn van een ‘pokerpro’ en enorm zien worstelen met het vinden van een nieuwe identiteit die na dit leven kwam.
Je zou dus kunnen zeggen dat we continu op zoek zijn naar onze ware zelf, maar heel vaak voor de gek gehouden worden door iemand waarvan we denken dat die onszelf is.
Klinkt gek? Laten we dan proberen om het nog iets gekker proberen te maken.
Bewegen zonder het eind in zicht te hebben
Want als je duurzaam wil veranderen zul je steeds vaker moeten gaan navigeren zonder het doel al in zicht te hebben. Stel dat je in de tijd van de Vikingen leefde. Het grootste deel van de Vikingen vond het wel best zo en deed hun ding op hun brakke land als boer. Een ander deel handelde goederen tussen overzichtelijke afstanden. Ze navigeerden met een duidelijk doel in zicht. Hun doel was geen verandering; hun doel was voortzetten van de status quo.
Tot er een aantal gekke Vikingen opstonden, zoals Ragnar Lothbrok (Voor de liefhebbers, check de serie Vikings op Netflix) die een visie hadden van een nieuw en rijk land in het westen. Die gekkies besloten een boot te bouwen en met een geïmproviseerd soort van zonnekompas een bepaalde kant uit te varen, zonder dat ze wisten wat ze precies zochten.
Toen die Vikingen daadwerkelijk land vonden (Northumbria, het huidige Noord-Engeland/Zuid-Schotland) en veel kloosters die ze zonder tegenstand konden plunderen ontstond er een beweging. Steeds meer Vikingen waagden de stap naar het westen, met als gevolg dat de Vikingen lange tijd regeerden over een groot deel van Engeland en daarna ook over andere delen van de wereld.
“Het voortouw nemen is een mindset.”
Nu is dit misschien een wat barbaars voorbeeld voor verandering. Maar ook de Vikingen evolueerden uiteindelijk mee. Tegenwoordig is het prima toeven in Scandinavië. Nog steeds vinden we er een bepaalde visionaire mindset terug als je bijvoorbeeld kijkt naar energietransitie. Het voortouw nemen is een mindset.
Zelfsabotage
Eén van de grootste struikelblokken bij duurzame verandering is zelfsabotage. Dat kan bewuste of onbewuste zelfsabotage zijn.
Bij bewuste zelfsabotage weet je eigenlijk wel dat wat je nu aan het doen bent niet bijdraagt aan je grotere dromen of doelen, maar je doet het toch. Je hebt bijvoorbeeld haarscherp hoeveel posts per week je moet publiceren om een zakelijke doelstelling te behalen, maar je verdoet je tijd met het scrollen op social media en voelt je daar vervolgens schuldig over.
Bij onbewuste zelfsabotage ligt het net even anders. Vaak is hier een conflict met je zelfbeeld betrokken. Zo heb ik zelf een tijd lang geloofd dat mijn primaire rol ‘strateeg’ was, omdat ik daar nou eenmaal goede resultaten mee behaalde voor klanten en omdat m’n ego het wel een toffe titel vondt. Maar tegelijkertijd ging ik mezelf er steeds meer op betrappen dat ik minder gedreven was om nieuwe klussen binnen te halen en accounts uit te bouwen. Blijkbaar wilde m’n echte zelf m’n zelfbeeld iets vertellen en moest er iets veranderen in m’n rol.
Maar ja, hoe doe je zoiets?
Visionaire marketing
Nu is het te kort door de bocht dat marketing alleen het ingrediënt voor duurzame verandering kan zijn voor jezelf, je business en de wereld om je heen, maar ik ga je toch proberen inzicht te geven hoe marketing (en dan met name ‘visionaire marketing’) hier een belangrijk ingrediënt voor is.
In mijn ogen gaat visionaire marketing over vertellen, uitdragen en gaan staan voor iets waar jij heel sterk in gelooft, maar wat tegelijkertijd groter is dan jezelf.
Ragnar Lothbrok mobiliseerde een eerste groep Vikings met een droom: rijke landen in het westen.
Hij liet ze ook zien hoe ze daar konden komen en regelde een boot en een zonnekompas.
Hij was letterlijk de katalysator van beweging richting nieuwe werelden en rijkdommen.
Waar de initiële drang naar verandering vandaan kwam bij hem kunnen we alleen maar gissen. Maar goede kans dat die, zoals bij zoveel van ons vanuit een bepaalde pijn komt die stamt tot in onze kindertijd. Misschien had hij bewijsdrang richting z’n vader. Of zat er gewoon een ‘steekje los’. Z’n pijn was de kickstarter.
Vervolgens inspireerde hij anderen om hem te volgen: inspiratie was de katalysator.
Marketing als transformator
Marketing die duurzame en systemische veranderingen aan kan wakkeren en transformeren bestaat namelijk uit visionaire marketing:
Maar pas toen die eerste Vikingboot terug kwam met enorme schatten en er grotere expedities opgezet werden was niet die pijn of die inspiratie hetgeen dat ervoor zorgde dat de Vikings transformeerden tot de koningen van de zeeën.
Dat was marketing. Marketing was de transformator.
Het waren de verhalen die verteld werden. De rijkdommen die vertoond werden. Het verlangen dat aangesproken werd bij anderen. Old skool marketing dus.
Maar geen marketing zoals we dat nu vaak kennen. Want tegenwoordig zien we marketing vaak alleen als het toepassen van manipulatieve trucjes en spam.
Marketing die duurzame en systemische veranderingen aan kan wakkeren en transformeren bestaat namelijk uit visionaire marketing:
Vertellen, gaan uitdragen en gaan staan voor iets waar jij heel sterk in gelooft, maar wat tegelijkertijd groter is dan jezelf. De visie op een andere en betere wereld. Die het liefst ook nog eens beter wordt voor iedereen, in plaats van alleen een paar Vikingen (die arme priesters in de geplunderde kloosters hadden het zwaar te verduren).
Misschien is verandering daarom wel zo moeilijk
Waarom? Omdat je van tevoren niet weet hoe die verandering er uit gaat zien voor jou. Omdat je de controle los moet durven laten. Omdat je jezelf (je echte zelf) moet leren kennen om ook daadwerkelijk het verschil te kunnen maken samen met en voor de mensen om je heen. Want de manier waarop jij naar de wereld kijkt heeft invloed op de wereld van de mensen om je heen.
Visie hebben = controle loslaten.
En pas als je dat gaat omarmen gaat visionaire marketing een vehikel zijn voor duurzame verandering. Van jezelf, je business en het eco-systeem om je heen. Dat is niet altijd even makkelijk, maar wel bijzonder avontuurlijk en betekenisvol.
Dus aan jou de vraag: stap je mee de boot in? Of bouw je een eigen boot als stuurman van je eigen marketing revolutie?
Hoe dan ook, je bent van harte welkom.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief Inschrijven